2022(e)ko martxoaren 26(a), larunbata

[7] Alegrantzian

Alaitasunari eta elkar ondo hartzeari kantatzen diote Xalbador eta Ihidoi bikoteak Alegrantzian abesti honen bitartez. Daniel Aire Xalbador eta Gerard Ihidoik osaturiko bikotea Etxamendik eta Larraldek osaturikoarekin parekatu izan dute. Amodiozko abestiek eta kantu politikoek osatzen dute haien errepertorioa. Nafarroako Behereko bi kantariek hiru disko argitaratu dituzte: Gauden gu (1992), Bizitzaren haritik (1997) eta Amentsen miraila (2005).
ALEGRANTZIAN        
                           Alegrantzian bizi guzian egon behar
                           ginitaizke beti gazte denak azkar
                           tristurak urrun ez egon ilun eta bakar
                           hartu dezagun eskuz esku lagunt elgar.

                               Kantu xaharrak ez ahantzi
                               eta berriak ditzagun ikasi
                               horrela baizik ezin da gure eskualde pollit hau bizi.
                     
                           Jende maiteak zabal ateak ikus entzun
                           anai-arrebak denak gira gu euskaldun
                           idek bihotzak ta haize hotzak igor urrun
                           bekaizkeriak jelosgoak utz ditzagun.
                           
                           Kantuz ta dantzan herriko plazan egon airos
                           elgarrekilan eginez lan gauden uros
                           herriko bestak antola beti urte oroz
                           alaitzekotan beharrezko direlakotz.
Hitzak: J.P. Mendiburu

Hitzak: J.P. Mendiburu.       Kantariak: Xalbador eta Ihidoi.

 

[6] Bautista Bazterretxe

Lapurretan ibiltzen omen zen Bautista Bazterretxe delakoari jarritako bertsoak:
          BAUTISTA BAZTERRETXE
                                      Bautista Bazterretxe
                                      mutiko pijua,
                                      neri gurdi-ardatza
                                      ostuta dijua.
                                      Beltzak eta zuriak
                                      izango dituzu
                                      neri gurdi-ardatza
                                      emate(n) ez ba(d)idazu

                                    Gurdi-ardatzak ezik
                                    itai ta aria
                                    besteren behar gabe
                                    badauzkat neriak;
                                    sega, poto, labana,
                                    gainera bostortza
                                    ferian erosia
                                    daukat nik zorrotza.
                     
                                      Nire idi pareak
                                      dauzka zintzarriak
                                      lepotikan zintzilik
                                      koilarez jarriak,
                                      gainera uztarriak
                                      ta kopetakoak
                                      ontza urre onekin
                                      erositakoak.

                                    Zeronek nahiko gauza
                                    duzula diozu
                                    baina gurdi-ardatza
                                    niri ostu didazu.
                                    Pagatu behar duzu
                                    larrutik ederki
                                    ez baduzu ardatza
                                    entregatzen aurki.
                     
                                      Buru gogorrak badu
                                      berekin kaltea
                                      ez dudan gauza nola
                                      nahi duzu ematea?
                                      Zentzuak galdurikan
                                      aurkitzen zerade
                                      bestela behintzat horrela
                                      ariko ez zinate.

                                    Gezur ta abar zabiltza
                                    Bautista, tranpean;
                                    zu bezain gezurtirik
                                    ez da probintzian;
                                    zure berri dakite
                                    inguruko denak,
                                    ibiltzen dituzula
                                    gauza besterenak.
Hitzak: Bertso herrikoiak

Hitzak: Herrikoak.       Kantariak: Oskorri.

 

2022(e)ko martxoaren 9(a), asteazkena

2022-02-18, ostirala, entsegua

[eu] | [es]

Urte berriak Itsaso Arrieta ekarri digu eta berarekin ondoko hau egin dugu:
Bukatzeko kantujira egin genuen Plentziatik zehar. Hurrengo entsegua martxoaren 25ean.


 

2022(e)ko martxoaren 8(a), asteartea

[5] Jeiki zite herritarra!

René Cassin (Baiona, Lapurdi, 1887ko urriaren 5a – Paris, Frantzia, 1976ko otsailaren 20a) Zuzenbideko irakasle izan zen. 1968an, Bakearen Nobel Saria eman zioten, Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala egiten lagundu zuelako.


Lehen Mundu Gerran zauritu zuten eta Bigarren Mundu Gerran Cassinek Londresen osaturiko Frantziako erbeste gobernuan parte hartu zuen. Unibertsitari bezala, Zuzenbideko eskolak eman zituen Aix-en-Provence, Lille eta Parisko Unibertsitateetan.

1924tik 1938ra bitartean, Nazioen Ligako ordezkari izan zen; garai hartan, nazioen desarmatzearen alde egin zuen lan. 1948an, Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsala taxutzen lagundu zuen. 1959tik 1965era bitartean, Europako Giza Eskubideen Auzitegiko presidente izan zen. Lehen Mundu Gerran zauritutakoei laguntzen zien gobernuz kanpoko elkarte bat sortu zuen.

Sohüta herriak pastorala eskaini zion René Cassini 2013an, eta pastoral horretako kanta da Jeiki zite herritarra!

JEIKI ZITE HERRITARRA!
                        Jeiki zite, herritarra, lotsaren ülünpetik
                        Etsaien aztaparretik argiaren hartzera
                        Libertatearen süiaz egünaren piztera
                        Goiz berri bat sor dezagün gaü horren sabeletik.

                             Aski gezür, aski laido, herri bat heben dago
                             Bere bihotzaren jabe, bere hizkuntzan mintzo
                             Bere gizan bizi beita, lür hau ez dü saltzeko
                             Altxa dezagün bürüa, hobitik elkitzeko.
                     
                        Libra dezagün herria, libra jente bakoitxa
                        Oroz gainetik jentea dügün beti peretxa
                        Estatüak zain dezala behar düan bezala
                        Artzain honaren bidetik otsoa ken dezala.

                        Beste herririk badago, zapazaleen despit
                        Esküak eman algarri, algar süstenda beti
                        Güziak libra gitean, heben eta lürrean
                        Denek batean etsaia sar dezagün sarean.
Hitzak: Jean-Louis Davant Iratzabal
Musika: Jean-Louis Aranburu Bidabe

Kantariak: Sohütako herritarrak.

 

[4] Lehen, orai eta bethi

Lehen, orai eta bethi abestia Aita Donostia musikologoak Ainhoan bildu zuen 1941ean. Ez dago argi nork kantatzen duen, ematen du etxeko amaren ala aitaren hitzak direla. Badirudi kanta zahar baten zatitxoa besterik ez zaigula heldu.

Jarraian abestiaren hitzak eskaintzen ditugu eta hemen klik egin horien nolabaiteko itzulpena ikusteko:
LEHEN, ORAI ETA BETHI
                                   Lehen, orai eta bethi
                                   ni bizi naiz penatuki.
                                   Zeren eta baitugu
                                   amodioa berri.
                     
                                   Etxian eder erramu,
                                   etxeko alhabak erran du.
                                   Nahi badu ezkondu,
                                   noiznahi du ordu.
Hitzak eta musika: Herrikoak
Biltzailea: Jose Gonzalo Zulaika (Aita Donostia)
Non eta noiz: Ainhoa, (1941)

Lehen, orai eta bethi. Pantxoa eta Peio