We shall overcome

Eskubide Zibilen aldeko Mugimendua 1955 eta 1968 urteen artean emandako borroka izan zen. We shall overcome abestia Pete Seegerrek konposatu zuen eta Eskubide Zibilen aldeko Mugimenduaren himnoa bihurtu zen.

We shall overcome (Irabaziko dugu)
Ingeleraz (jatorria)	Euskal bertsioa	Gaztelaniako bertsioa
We shall overcome, we shall overcome, we shall overcome some day. Deep in my heart I do believe, we shall overcome some day. We’ll walk hand in hand, we’ll walk hand in hand, we’ll walk hand in hand some day. Deep in my heart I do believe, we shall overcome some day. The whole wide world around, the whole wide world around, the whole wide world around some day, deep in my heart I do believe, we shall overcome some day. We are not afraid, we are not afraid, we are not afraid today. Deep in my heart I do believe, we shall overcome some day.	Irabazi behar dugu, Irabazi behar dugu, egunen batean irabazi behar dugu. Nire bihotz barrenetik nik sinesten dut, egunen batean irabazi behar dugu. Eskutik helduta ibiliko gara, eskutik helduta ibiliko gara, egunen batean eskutik helduta ibiliko gara, Nire bihotz barrenetik nik sinesten dut, egunen batean irabazi behar dugu. Mundu bakar bat, mundu bakar bat, egunen batean mundu bakar bat. Nire bihotz barrenetik nik sinesten dut, egunen batean irabazi behar dugu. Beldurrik ez dugu, beldurrik ez dugu, gaur ez gara beldur. Nire bihotz barrenetik nik sinesten dut, egunen batean irabazi behar dugu.	Hemos de vencer, hemos de vencer, hemos de vencer algún día. En lo profundo de mi corazón yo tengo fe, hemos de vencer algún día. Caminaremos de la mano, caminaremos de la mano, caminaremos de la mano algún día. En lo profundo de mi corazón yo tengo fe, hemos de vencer algún día. El mundo entero, el mundo entero, el mundo entero algún día, en lo profundo de mi corazón yo tengo fe, hemos de vencer algún día. No tenemos miedo, no tenemos miedo, no tenemos miedo hoy. En lo profundo de mi corazón yo tengo fe, hemos de vencer algún día.

Pete Seeger 1963. urtean We shall overcome abesten

Eta hemen We shall overcome bere laguna Joan Baez ahotsean. Egia esan Etxe Zuriko irudi horiek ikusita, abestiaren esanahia guztiz desitxuraturik geratzen da.

Pete Seeger, agur eta ohore

Peter "Pete" Seeger (New York, Ameriketako Estatu Batuak, 1919ko maiatzaren 3a  -2014ko urtarrilaren 27a ) kantari eta musikagilea izan zen, folk musikako aitzindaria. Berak jarraitu zuen Woody Guthrie-k irekitako bidea eta berak eragin zuzena izan zuen Bob Dylan, Joan Baez, Bruce Springsteen eta hainbat kantariengan, gurean ere eragina izan zuen Ez Dok Amairu taldearen inspirazio iturri izan baitzen.

Pete Seeger folk musikatik abiatuta, konpromiso politikoan oinarritutako musika egin zuen. Eta esan bezala, 1960ko hamarralditik aurrera eragin handia izan zuen herri-musika egiten zuten kantariengan. Peter Seeger-en jarrera politikoa zela eta, House Committee on Un-American Activities izeneko batzordeak ikertu zuen 1957an. Gero, 1961ean epaitu zuten eta 10 urteko kartzela ezarri zion, zigorra apelatu eta irabaztea lortu zuen libre geratuz. Vietnan gerraren aurka nabarmendu zen eta Eskubide Zibilak lortzeko borrokan ere lan handia egin zuen. Hona hemen ‪If I Had a Hammer‬ (‪Songs of Hope & Struggle‬) diskoa:

Pete Seeger ezagutzera ematen duen erreportajea:

Pete Seeger. The Power of Song (2007)

Pete Seeger gurean, Euskal Herrian, izan zen eta 1971ko otsailaren 9an Donostiako Victoria Eugenia antzokian abestu zuen Ez dok hamairu taldekoak antolatutako jaialdian. Donostia eta Loiola Herri Irratiko kideek elkarrizketa hau egin zioten (Josemari Iriondo kazetari lanetan, Josean Artze itzultzaile bezala eta Xabier Lete kantari amerikarra aurkezle).

Zuberoako Branlea

Europa osora hedatuta ertarorik heldu zaigun dantza mota da branlea. Zuberoako Branlea eskutik loturik dantzen delako sokadantza bat izango litzateke, baina jauzi mota bat dela esan daiteke ere. Nahiz eta oinarrizko urrats batzuk beti dantzatu Zuberoako Branlea dantzatzean urrats desberdinak erabil daitezke. Hona hemen branle pare bat eta dagozkien urratsak:

Zuberoako Branlea
Zuberoako Branlea	Argia Taldea Juan Antonio Urbeltzen zuzendaritzapean kontrapasa, kontrapasa, kontrapasa, ... pika | xinple kontrapasa | pika | xinple kontrapasa kontrapasa eta pika lauetan xinple kontrapasa lauetan ezker | eskuin | ezker hiru | xinple kontrapasa eta hiru ezker | eskuin | ezker hiru | xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa lauetan ezker | eskuin | xinple kontrapasa eskuin | ezker | xinple kontrapasa kontrapasa, kontrapasa, kontrapasa, ...
Zuberoako Branlea (urratsekin)	Urbeltzen Dantza Ganbara (Bilboko Kafe Antzokia 2010ean) xinple kontrapasa lauetan pika | xinple kontrapasa | pika | xinple kontrapasa kontrapasa eta pika lauetan xinple kontrapasa lauetan ezker | eskuin | ezker hiru | xinple kontrapasa eta hiru ezker | eskuin | ezker hiru | xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa eta hiru xinple kontrapasa lauetan ezker | eskuin | xinple kontrapasa eskuin | ezker | xinple kontrapasa kontrapasa, kontrapasa, kontrapasa, ...
Zuberoako Branlea	xinple lauetan phika | xinple | phika | doble aintzina phika lauetan xinple lauetan exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru aintzina phika bietan xinple lauetan exker | esküin | xinple    (phika | xinple) esküin | exker | xinple    (phika | xinple)
Xiberuko Bralea (urratsekin)	xinple lauetan phika | xinple | phika | doble aintzina phika lauetan xinple lauetan exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru aintzina phika bietan xinple lauetan phika | xinple | phika | kontrapasa eta akaba
Xiberuko Bralea - Aiko Taldea (urratsekin)	xinple lauetan phika | xinple | phika | doble aintzina phika lauetan xinple lauetan exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru exker | esküin | exker hiru | ützül eta hiru aintzina phika bietan xinple | phika | ützül eta hiru xinple | phika | ützül eta hiru xinple | phika eta hiru | doble xinple | phika eta hiru | doble xinple lauetan phika | xinple | phika | doble exker | doble aintzina biga lauetan xinple eta biga | doble eta biga xinple eta biga | doble eta biga aintzina biga | xinple eta biga aintzina biga | doble eta biga xinple | phika | ützül eta hiru xinple | phika | ützül eta hiru xinple lauetan phika | xinple | phika | doble

Dantzak

Hona hemen zenbait dantza gure plazetan egiteko:

Dantzak
Alunelul	Errumaniarra jatorriz modu askotan dantza daiteke
Dantza Luze	Makea (Baxenafarroa) herriko sokadantza
Baztango Zortzikoa Iturengo Sokadantza Ai Ixabel	Lantz herriko eta Baztan aldeko zortzikoa Zortzikoaren doinua oso hedaturik dago munduan eta gure urratsak erabiliz dantza genitzake arazorik gabe, adibidez: hornpipe eta reel. Ikusi Hornpipe irlandar hau (dantzaria: Cork konterriko John Cullinane; biolin-jotzailea: Limerick hiriko Seán O'Cearbhaill)
Axuri Beltza Axuri Beltza (bilantziko zatia) Axuri Beltza (biribilaren zatia) Axuri Beltza (bilantziko zatia astiro) Axuri Beltza (biribilaren zatia astiro)	Juan Antonio Urbeltz flokoristak sortu zuen eta 1969. urtean Argia Dantza Taldeak ezagutzera eman zuen. Bideo honetan ikusten den bertsio ederra Elai Alai Taldearena da. Koplak: Axuri beltza ona duk baina xuria berriz hobea dantzan ikasi nahi duen horrek nere oinetara begira. Zertan ari haiz bakar dantzatzen agertzen gorputz erdia su ilun horrek argitzen badin ageriko haiz guzia Festan dabiltza salto ta brinko pozez ertenik plazara guk ere parte hartu nahi degu eta bagoaz dantzara. Aupa mutilak, aupa neskatxak baztertu barruko lotsa alaitasunez poztu ditzagun gorputza eta bihotza.
Mazurkak	Edurre [Mazurka] (Aiko Taldea) Edurre [Mazurka] (Aiko Taldea) astiro Artetxe [Varsoviana erako mazurka] (Aiko Taldea) Izadi [Mazurka] (Aiko Taldea) Izadi [Mazurka] (Aiko Taldea) astiro
Polkak	Polka Pik (Oskorri) Kukai [Polka, La Chapelloise] (Aiko Taldea) Gay Gordons, Eskozia [Polka, binaka zirkuluan] Stern Polk, Alemania [Polka zirkuluan]
Eskotixak	Axarie [Eskotixa] (Aiko Taldea) Eskotixa (Aiko Taldea) Galtxetaburu [Eskotixa] (Aiko Taldea) Villamandos [Eskotixa] (Aiko Taldea)
Balsak	Behin batean Loiolan [Balsa] (Egan) Arrosako zolan [Balsa] (Imuntzo eta Beloki) Ane's Waltz [Balsa] (Aiko Taldea) Ingalaterrako Spanish Walz The Black Velvet Band [Balsa] (The Dubliners)

2014-01-11, Bilbo Kantari

Datorren larunbatean Bilbo Kantari saioa izango da. Hauxe da deialdia: Eguna: urtarrilak 11, larunbata Tokia: Txakur Kalea (Kalderapeko ondoan) Ordua: arratsaldeko 20:00etan

Herria eta hizkuntza

Herria eta hizkuntza       Larara, larara, larararara,    Larararara, larararara,    Larararara, larararara,    Larararara, larararara    Larararara, larara larara    Je vous salue Marie!    Iragan egun batez, ostatu batean,    bi lagun ari ziren, eztabai betean,    biak ziren euskaldun, zintzoak ustean,    halere ezin adi, elgarren artean,    entzuten egona naiz, umore tristean    Ez dut osorik hartu, baten parabola,    erderaz mintzo baitzen, berak jakin nola,    gure herri maiteaz zuela axola    hau, bere gain beharra, bertze men dagola,      "Gora Euskal Herria" frantsezez ziola.    Bertzea oldartu zen, euskera garbian,    “Gure hizkuntza ez da, galduko agian,    hori dugu bereizik, guk Euskal Herrian,    gainerakotan gaude, bertzen negurrian,    frantsez egina gira, joan den aspaldian”.    Bi gizon horietan, zugaitz onekoa,    batek ondoa zuen, bertzeak hostoa,    gauza arraro hori, ez dut gustokoa,    mendian bizi arren, dut ikustekoa,    gaiztaneren aldaxkez, jantzirik pagoa,    Bat herria goratzen, arrotz baten gisa,    arrotz nahiak berriz, herriaren hitza.    Gureak ja egin du, gaiten garbi mintza,    lainopean bezala, galduak gabiltza,    ez daizke bi nagusi, batean zerbitza.    Elkarri direlakotz, bi gizon jazarri,    gauza bat bera dute, bi pusketan ezarri    erakatsi nahi dut, nik puskak elgarri,    gure hizkuntza eta, gure Euskal Herri,    konparatzen baititut, izaite bateri.    Anai-arrebak entzun, ene aho hotsa    izaite bat ez daike, hezur utsez osa,    Herria da gorputza, Hizkuntza bihotza,    bertzetik bereiztean, bitarik bakoitza,    izaite horrendako, segurra hilotza.    Batzuk herriaz orroit, euskaraz ahantzi    bertzek euskara maite, herria gaitzetsi;    hizkuntza ta herria berex ez doatzi,    berek nahi daukute konpreniarazi    bata bertzea gabe ez daizkela bizi.    Larararara, larararara,    Larararara, larararara,    Larara larara, larararara,    Larara larara, larararara    Larara larara, larara larara    Je vous salue Marie!    (Hitzak: Fernando Aire Etxart "Xalbador")

Zortzi bertso dira guztira lehen laurek gaia azaleratzen dute eta azken lau bertsoen bitartez egileak bere ikuspuntua ematen digu.

Lehen bertsoan egoera aurkezten digu egileak, ostatu batean bi gizonen arteko eztabaida politikoa sortzen dela adierazten digu. Hurrengo bi bertsoetan gizon bakoitzaren iritzia jakinarazten digu, bata abertzaletzat dauka bere burua nahiz eta euskararik ez duen menperatzen eta frantsezez hitz egiten duen; bestea berriz euskeraz aritzen da baina bere hitzetan herria arbuiatzen du onartuz Frantziaren nagusitasuna, bigarren gizon honek herria ukatzen du baina euskera bultzatu nahi du. Laugarren bertsoan bi gizonak zuhaitz beraren atalak direla dio bertsolariak, eta biek elkar beharra daukatela, bata hostoa bada bestea enborra delako.

Azken lau bertsoetan Fernando Airek kantatzen du Herria eta Hizkuntza ezin daitezkela banandu. Bosgarren bertsoa ezkorra da, gizon biren jarrera berriro errepikatzen du, batak arrotz baten hitzekin herria goratzen du eta besteak herriko hitzekin arrotzen nahia sustatzen du; horren ondorioz galdua gaudela dio bertsolariak. Seigarren eta zazpigarren bertsoetan izaki bizidunaren ildotik jarraitzen du berriro ere, lehen zuhaitzaren aipamena egin duen bezala; horren arabera Herria gorputza litzateke eta Hizkuntza bihotza litzateke, bata ezin daiteke bizi bestea gabe. Eta horrelaxe bukatzen du azken bertsoan ere, Hizkuntza eta Herria ez doazela bereizirik eta  bata bertzea gabe ez daizkela bizi.

Mikel Laboa-ren Herria eta Hizkuntza Gabi de la Mazak egindako karaokea